Türkiye dahil olmak üzere birçok dünya ülkesi, iş faaliyetlerini sürdürebilmek adına gerekli niteliklere sahip olan ve yeterli sayıda personel temin etmekte çeşitli güçlükler yaşamaktadır. Bu nedenle firmalar, işe alım süreçlerinde mesleki eğitim almış kişilere öncelik tanımaya başlamıştır. Aynı zamanda birçok firma, mevcut personelleri için de bu eğitimlerden yararlanmakta ve bilgi birikimlerinin pekişmesini amaçlamaktadır.

Mesleki eğitimler, toplumsal hayatın sürdürülmesi için ihtiyaç duyulan tüm meslek gruplarını kapsamaktadır. Eğitim içerikleri ise hizmet verilen sektöre bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Bu eğitimler ile toplumda ihtiyaç duyulan kalifiye teknik elemanların kısa sürede yetiştirilmesi mümkün olmaktadır. Aynı zamanda eğitim sırasında meslek gruplarının gerektirdiği beceri ve bilgiler, uygulama dersleri eşliğinde yürütülmektedir.

6331 sayılı İSG Kanunu dahilinde, çok tehlikeli ve tehlikeli risk grubunda bulunan işletmelerde çalışacak olan personellerin mesleki eğitimlerini belgeleme zorunluluğu bulunmaktadır. Aksi halde bu personellerin göreve başlatılması mümkün olmayacaktır. Mevcut pozisyonundaki görevine SGK kayıtları dahilinde ve 1 Ocak 2013 tarihinden öncesinde başlamış olan kişiler ise; firmalar ve MEB arasında hazırlanan protokollere uygun olan kuruluşlarda eğitim almakla yükümlüdür. Ortalama olarak 32 saat süren bu eğitim modüllerin tamamlanması sonucunda personeller, gerekli belgeleri almaya hak kazanmaktadır.

Mesleki Eğitim Ne İşe Yarar?

Mesleki eğitim, kişilerin sektörlerde ihtiyaç duyulan teknik bilgi ve donanımı kazanmalarını amaçlayan zorunlu uygulamalardır. Bu eğitimlerin yararlarını ise kısaca şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Uluslararası ve ulusal standartlara uygun yeterlilikte personellerin yetiştirilmesi,
• İşletmelerde verimliliğin sağlanması,
• Yetersiz bilgi nedeniyle yapılan hatalı uygulamaları önleyerek iş kazası oranlarının düşürülmesi,
• Ülke çapında sosyoekonomik şartların iyileştirilmesi,
• İstihdam beklentilerinin personel ve işletmeler açısından optimize edilebilmesi,
• Kişilerin meslek etiği, bilgi, deneyim, beceri ve teknik bilgilere sahip olmaları,
• İstihdamda öncelik kazanılmasıdır.

Mesleki eğitim modülleri, her sektör için ayrı ayrı oluşturulmaktadır. Bu nedenle eğitim içerikleri sektörlere bağlı olarak farklılık göstermektedir.

Mesleki Eğitim Neleri Kapsar?

Mesleki eğitimler, sektörlere uygun olan yeterliliği sağlamak için gereken tüm teknik bilgilerin aktarılmasını sağlamaktadır. Çok tehlikeli ve tehlikeli risk grubunda yer alan işler için zorunlu bir eğitimdir. Bu kategoride değerlendirilen meslek gruplarını ise kısaca şu şekilde sıralamak mümkündür:

Elektrik ve Elektronik Teknolojisi Hizmetleri:

Bobinajcılık, büro makineleri teknik servis hizmetleri, elektrik tesisat ve pano montörlüğü, elektrikli ev aletleri teknik servisi, elektromekanik taşıyıcıların bakım ve onarımları, endüstriyel bakım ve onarım hizmetleri, görüntü ve ses sistemleri hizmetleri, güvenlik sistemleri hizmetleri, haberleşme sistemleri hizmetleri ve yüksek gerilim sistemleri hizmetleri gibi alanları kapsamaktadır.

Elektrik ve Enerji Hizmetleri:

Termik santrallerdeki; Baca Gazı Kükürt Arıtma (BGKA) işletmeciliği ve bakım hizmetleri, değirmen ve elektrik bakım hizmetleri, dış tesis tamir bakımcılığı ve işletmeciliği, elektrik işletmeciliği, kazan işletmeciliği ve bakım hizmetleri, kül cüruf işletmeciliği, termik santral laboratuvarcılığı, lavarcılık, ölçü kontrolcülüğü, su tasfiyeciliği, türbin bakımcılığı ve işletmeciliği gibi alanları kapsamaktadır.

İnşaat Teknolojisi Hizmetleri:

Alçı ve alçı levha üretim operatörlüğü, beton santral işleri, çimento elektrik bakımcılığı, çimento laboratuvar görevliliği, çimento mekanik bakımcılığı, çimento üretim operatörlüğü, ahşap doğrama ve kaplama hizmetleri, beton pompa operatörlüğü, beton transmikser operatörlüğü, betonarme demir ve kalıpçılık, betonarme çatıcılık, boyacılık, PVC doğrama imalat ve montajı, sıvacılık, tuğla ve kiremit üreticiliği, yapı dekorasyon hizmetleri, yapı duvarcılığı, yapı yalıtımcılığı, yapı yüzey kaplamacılığı, yüksekte çalışma gerektiren tüm işler, beton ve betonarme işleri, çimento analizi, kaya mekaniği işleri, topoğrafya hizmetleri, yapı malzemelerinin analizleri ve zemin mekaniği işleri gibi alanları kapsamaktadır.

Kimya Teknolojisi Hizmetleri:

Bitki koruma ve beslemesinde kullanılan ürünlerin formülasyonu ve paketlemeciliği, boya üretimi ve uygulamaları, deri işleme hizmetleri, parfüm ve sabun gibi ürünler için hizmet veren kimya laboratuvarları, asitleme prosesi solüsyon kontrolünden sorumlu olan kimya prosesleri, kord bezi üreticiliği, metal kaplamacılığı, metal yüzey boyamacılığı, sınai ve tıbbi gaz üreticiliği, sınai ve tıbbi gazların doldurulması ve depolanması, yaş boya üretimi, akü imalatı, içme suyu arıtma ve tesis operatörlüğü, patlayıcı madde ve mühimmatın imali ile depolanması, sıvı ve katı formdaki madeni yağların üreticiliği, enerjik malzemeler ve riskli operasyonları kapsayan tüm iş süreçleri, lastik üretimi ve su analizi gibi branşları kapsamaktadır.

Madencilik ve Maden Çıkarma Hizmetleri:

Açık ocak madenciliği manevracılığı ve harmancılığı, bant konveyör tamir ve bakımcılığı, cevher hazırlama ve zenginleştirme sabit tesis operatör ve bakımcılığı, elektrik nezaretçiliği, galeri açma makinesi bakım ve operatörlüğü, kaynakçılık, kazı tahkimat söküm işleri, klasik uzun ayak üretim işleri, kompresörcülük, kuyu bakım işleri, maden ve mekanik nezaretçiliği, monoray- kulikar ve vinç operatörlüğü, nakliyat ürünleri çalıştırıcılığı, pres işleri, ramble tamir ve bakımcılığı, sondajcılık, tahlisiye ve gaz ölçüm cihazları bakımcılığı, tahlisiyecilik, talaşlı imalat işlemleri, tamburlu kesici yükleyici bakımcılığı ve operatörlüğü, taş ocağı kırma- eleme tesis operatörlüğü ve bakımcılığı, tulumbacılık, yeraltı demiryolu bakım ve betonlaması, yeraltı elektrik işleri, yeraltı mekanize meral madeni makinelerinin bakım ve operatörlüğü, yeraltı nakliyat bakımcılığı, yeraltı sinyalizasyon işlemleri, yürüyen tahkimat sürücülüğü, zincirli konveyör bakımcılığı, kireç üretimi ve proses bakımcılığı, yeraltı mekanize kömür madeni mekanik ekipman ve donanımlarının tamirciliği ile bakımcılığı gibi alanları kapsamaktadır.

Yer Bilimleri Hizmetleri

Su ölçüm işleri, derinkuyu su pompalarının montajları ve bakımları, jeofizik cihaz operatörlüğü, jeoteknik ve jeotermal sondörlüğü, maden arama sondörlüğü, petrol ve doğalgaz sondörlüğü, sondaj makinelerinin bakım ve onarımları, su sondörlüğü, zemin iyileştirme ve güçlendirme operatörlüğü gibi hizmetleri kapsamaktadır.

Mesleki eğitimler; ahşap işleri, ayakkabı ve saraciye, çevre koruma, kağıt üretimi, makine, matbaa, metal, motorlu araçlar, plastik, raylı sistemler, seramik ve cam, tekstil, tesisat ve iklimlendirme, ulaştırma teknolojileri hizmetlerini de kapsamaktadır. Eğitim içerikleri ise her sektörün ihtiyaçlarına ve iş süreçlerine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

Mesleki Eğitim Sağlamış Olduğu Yararlar

Mesleki eğitim; işletmeler, personeller ve ülkelerin kalkınmasında en önemli unsurlar arasında yer almaktadır. Bu bağlamda çok sayıda avantajı da beraberinde getirmektedir. Mesleki eğitimlerin sağladığı yararları ise kısaca şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Toplumsal kalkınma ve gelişimin sağlanması,
• Kalifiye iş gücünün artış göstermesi,
• Genç işçi grubu için başarılı bir kariyer planının oluşturulması,
• Teknolojik gelişmeler dahilinde en güncel bilgilere ulaşılması,
• Kişilerin sektörel meslek hayatlarına hazırlanmaları,
• Sektörlerde ihtiyaç duyulan teknik insan gücünün oluşturulması,
• İş verimliliğinin artırılması,
• Yaşanması muhtemel olan mal, zaman ve can kayıplarının önlenmesi,
• Yeterli eğitimi alma imkanı olmayan personellerin sertifika sahibi olabilmesidir.

Mesleki eğitimler, teorik ve pratik bilgilerin edinilmesine imkan tanımaktadır. Bu sayede tüm personeller, becerilerini geliştirme ve bilgilerini güncelleme fırsatlarına sahip olabilmektedir.

Mesleki Eğitim Amacı Nedir?​

Sektörlerde ihtiyaç duyulan kalifiye elemanların yetiştirilebilmesi için gereken ilk unsur, teknik bilgi yeterliliğidir. Bu yeterlilik ise teorik bilgi aktarımları ve pratik uygulama dersleriyle gerçekleştirilen mesleki eğitimler sayesinde mümkün olmaktadır. Aynı zamanda kanun dahilinde çok tehlikeli ve tehlikeli risk grubunda hizmet veren tüm personellerin, eğitim sonunda alınan sertifikaya sahip olmaları şartı bulunmaktadır.

Mesleki eğitimler, iş süreçleri içerisinde en verimli sonuçların alınması ve yetersiz bilgi nedeniyle oluşması muhtemel olan risklerin önlenmesi gibi amaçlar taşımaktadır. Aynı zamanda eğitim kontrolleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişleri tarafından düzenli şekilde gerçekleştirilmektedir. Bu sertifikaya sahip olmayan her bir personel içinse işletmelere para cezası uygulanmaktadır. Aynı zamanda personellerin göreve devam etme hakları, sertifika alınana kadar durdurulmaktadır.